Chế độ ăn uống dành cho bệnh đại tràng co thắt như thế nào cho hợp lý?

Dinh dưỡng trong thực đơn hằng ngày rất quan trọng với người bị đại tràng co thắt (Hội chứng ruột kích thích), nó quyết định đến 40% tỷ lệ điều trị bệnh thành công. Trong khi đó ăn uống một chế độ không hợp lý có thể sẽ khiến các triệu chứng nặng hơn và bệnh tái phát trở lại. Nhưng kiêng quá mức lại khiến cơ thể suy nhược do thiếu dinh dưỡng, khi đó sức đề kháng kém càng làm bệnh dễ tái phát hơn

Vì thế chế độ ăn uống dành cho bệnh đại tràng co thắt như thế nào mới hợp lý? Cùng tìm hiểu ngay dưới đây bài viết này nhé. 

Chế độ ăn uống phù hợp với đại tràng co thắt

Tại sao bị đại tràng co thắt cần chú ý chế độ ăn uống

Mặc dù hội chứng ruột kích thích là một bệnh lành tính, nhưng theo thời gian căn bệnh này đem lại nhiều bất tiện trong cuộc sống của người bệnh. Là căn bệnh về đường tiêu hóa nên những gì dung nạp vào cơ thể đều là nguyên chính gây ảnh hưởng tới triệu chứng bệnh, Do vậy, người bệnh phải hết sức lưu ý tới thực đơn ăn uống, nghỉ ngơi và lập kế hoạch những loại thực phẩm mình sẽ ăn hằng ngày.

Người bệnh bị đại tràng cần phải chú ý chế độ ăn 

Dinh dưỡng hợp lý là yếu tố quan trọng giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt, nhất là đối với những người mắc bệnh đường tiêu hóa thì đây là điều quan trọng nhất rồi. Bạn biết đó, đại tràng là phần cuối của ống tiêu hóa, phần tiếp nhận nhiệm vụ hấp thu dưỡng chất từ thức ăn còn sót lại. Nên khi bộ phận này bị viêm loét sẽ gây rối loạn quá trình tiêu hóa và khiến cơ thể không hấp thu được chất dinh dưỡng cần thiết.

Một chế độ ăn uống dành cho bệnh đại tràng co thắt khoa học, hợp lý là ưu tiên hàng đầu để giúp người bệnh cải thiện các triệu chứng hiệu quả. Mặc dù không giúp người bệnh trị dứt điểm nhưng điều này sẽ hỗ trợ trong quá trình điều trị, khắc phục và hạn chế tái phát bệnh. Từ đó đường ruột cũng sẽ khỏe mạnh hơn, các cơn đau, tiêu chảy táo bón cũng giảm thiểu đáng kể. Chế độ ăn uống chính là một trong những cách chữa viêm đại tràng nói riêng và bệnh tiêu hóa nói riêng tại nhà an toàn mà đơn giản. 

Nguyên tắc ăn uống cho người bệnh đại tràng co thắt

Người bệnh dù ăn uống gì hay kiêng gì thì cũng cần phải đảm bảo một số nguyên tắc sau để có cải thiện bệnh tốt hơn.

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ

Người bệnh nên ăn đủ các nhóm thực phẩm để đảm bảo dưỡng chất và năng lượng cho cơ thể theo mức độ hoạt động. Nên ăn uống điều độ vừa mức không nên quá kiêng dẫn tới tình trạng suy dinh dưỡng của cơ thể. Cụ thể:

Nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trong bữa ăn

• Nên bổ sung thực phẩm chứa nhiều chất đạm từ sữa đậu nành, sữa không lactose, cá…để cung cấp đủ đạm cần thiết đối với cơ thể. Ngoài ra thịt xay nhuyễn giúp cơ thể tiêu hóa tốt hơn.
• Với người bệnh có triệu chứng táo bón thì nên bổ sung chất xơ thực đơn như hoa quả với rau xanh. 
• Với người bệnh mắc tiêu chảy thì cần bổ sung thức ăn bù nước và điện giải như sữa chua, chuối, tinh bột,... 
• Nên chế biến thức ăn dưới dạng hấp luộc hoặc kho, cần hạn chế các món chiên xào nhiều dầu mỡ.

Lập kế hoạch ghi chép một chế độ hợp lý

Cần phải lập kế hoạch và theo dõi nghiêm ngặt thực đơn hằng ngày, nếu có món ăn nào có cảm giác khó chịu thì người bệnh cần phải tránh ngay.

• Thực phẩm có lượng chất xơ cao dễ gây đầy bụng chướng hơi nên hạn chế ăn.
• Hạn chế sử dụng rượu bia, trà, đồ uống có gas, cà phê, nước ngọt vì có thể khiến các triệu chứng của bệnh nặng hơn.
• Hạn chế tối đa lượng chất béo, các thực phẩm có nhiều lactose.
• Hạn chế sử dụng các loại gia vị và nước sốt có nhiều chất béo.

Ăn đúng bữa, đúng giờ

Người bệnh cần tập cho bản thân thói quen ăn uống vào một giờ cố định. Nên ăn đủ bữa, không nên ăn các món lạ vì có thể khiến triệu chứng nặng hơn. Ngoài ra, bạn có thể chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để tránh ăn quá nhiều vào một bữa cũng như tránh để bụng quá đói ảnh hưởng không tốt cho dạ dày, đại tràng.

Nên ăn đúng giờ đúng giấc

Đặc biệt, cần thực hiện nguyên tắc “Ăn chín uống sôi”, hạn chế ăn đồ tanh sống, đồ lạnh để ngăn ngừa sự xâm nhập của các vi khuẩn, ký sinh trùng gây hại cho dạ dày, đại tràng. Giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ nhằm hỗ trợ điều trị hiệu quả. Tập luyện thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày nhằm tăng cường sức khỏe. Hãy lắng nghe những biến đổi của cơ thể, khi xuất hiện các triệu chứng rối loạn tiêu hóa hãy tới những cơ sở y tế để được thăm khám, phát hiện bệnh sớm nhất và có phương pháp điều trị phù hợp.

Bệnh đại tràng co thắt nên ăn gì?

Người bệnh viêm đại tràng co thắt thường cần tuân theo một chế độ ăn uống đặc biệt để giảm triệu chứng và duy trì sức khỏe của họ. Dưới đây là một số gợi ý về thực phẩm và chế độ ăn cho người bệnh viêm đại tràng co thắt:

Thực phẩm giàu chất xơ

Chất xơ có thể giúp làm dịu niêm mạc ruột và tạo cảm giác no. Hãy ưu tiên các thực phẩm như lúa mạch, ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, hoa quả và hạt giống. 

Bởi rau củ quả là nguồn cung cấp chất xơ (trừ rau họ cải) có tác dụng làm mềm phân, ngăn ngừa táo bón hiệu quả. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên nạp quá nhiều chất xơ một lúc có thể gây trữ khí và đầy bụng. 

Đồng thời, các loại ngũ cốc nguyên hạt có chứa hàm lượng chất dinh dưỡng và chất xơ cao so với ngũ cốc tinh chế. Một số loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch…là lựa chọn phù hợp cho người bệnh nhằm giảm áp lực lên cơ quan tiêu hóa. Tuy nhiên hãy bổ sung lượng chất xơ một cách từ từ, tăng dần theo mỗi ngày và tốt nhất nên theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh làm tăng triệu chứng.

Thực phẩm giàu protein

Thịt gà và cá là nguồn protein dễ tiêu hóa và ít mỡ, có thể là lựa chọn tốt cho người bệnh viêm đại tràng co thắt. Ngoài ra có thể bổ sung đậu nành hoặc trứng.

Bổ sung protein giúp cơ thể dễ tiêu hóa

>>> Xem thêm: Viêm đại tràng có ăn được thịt bò không?

Thực phẩm chứa probiotic

Cung cấp một lượng lớn lợi khuẩn cho đường ruột sẽ giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, điều hòa sự co bóp của đại tràng làm giảm các cơn đau co bóp tái phát. Bên cạnh đó, thực phẩm giàu probiotic cũng là nguồn dinh dưỡng cần thiết giúp kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác ngon miệng khi ăn uống cho người bệnh.

Các loại thực phẩm không có lượng gluten

Một số người bệnh viêm đại tràng co thắt có tình trạng cảm nhạy với gluten. Do đó, thực phẩm không có gluten như gạo, bột sắn dây, và các sản phẩm làm từ bột mỳ không có gluten có thể là lựa chọn tốt.

Sữa không lactose

Nếu người bệnh bị dị ứng hoặc không tiêu hóa lactose (đường trong sữa), thì nên chọn các sản phẩm sữa không lactose hoặc sữa thực vật như sữa hạt, sữa đậu nành.

Bệnh đại tràng co thắt nên kiêng gì?

Nếu không muốn các triệu chứng của mình diễn ra nặng hơn và có một chế độ ăn uống dành cho bệnh đại tràng co thắt hợp lý, người bệnh cần kiêng một số thực phẩm sau: 

Thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ

Đây là thủ phạm hàng đầu khiến người bệnh bị chướng bụng, đầy hơi. Bên cạnh đó, chúng còn gây kích thích đại tràng co thắt quá mức làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Hãy loại bỏ các thực phẩm như thịt nguội, lạp xưởng, pate, các món rán, xào, chiên và các loại nước sốt…ra khỏi thực đơn mỗi ngày nếu không muốn tiêu chảy, đau bụng…ghé thăm bạn thường xuyên.

Thực phẩm chứa lactose

Người bệnh bị co thắt đại tràng thường không dung nạp lactose trong sữa hoặc các chế phẩm từ sữa. Những thực phẩm này dễ gây đầy bụng, đi ngoài sau khi sử dụng. Người bệnh nên sử dụng các loại sữa thay thế như sữa tách béo, sữa không đường để đảm bảo các triệu chứng của bệnh không tồi tệ hơn.

Không nên ăn uống thực phẩm chứa lactose

Đồ uống chứa caffein, cồn, gas

Các loại đồ uống chứa cồn như bia rượu, hoặc caffeine như cà phê, nước ngọt…là những tác nhân gây bệnh viêm đại tràng co thắt. Khi dung nạp vào cơ thể chúng sẽ khiến cơ thể bị mất nước, làm chậm nhu động ruột và gây ra táo bón. Ngoài ra, người bệnh cũng nên hạn chế sử dụng nước có gas bởi chúng có thể gây đầy hơi, chướng bụng, kích thích dạ dày tiết axit dẫn tới ợ hơi, buồn nôn.

Thực phẩm tươi sống

Tiết canh, rau sống, thịt tái…là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, ký sinh trùng sinh sống và phát triển. Thông qua ăn uống chúng đi vào cơ thể gây ra viêm nhiễm đường ruột khiến các triệu chứng của bệnh tồi tệ hơn.

Thực phẩm sinh hơi

Nếu đang bị chướng bụng, sôi bụng, khó chịu bụng thì kiêng thực phẩm sinh hơi như rau cải, súp lơ, kiêng bắp cải, các loại khoai sắn và tinh bột tinh chế  như bánh mỳ, bánh kẹo ngọt.

Đồ ăn chứa nhiều đường

Như bánh ngọt, sữa tươi, kẹo socola…cần hạn chế bởi chúng thường gây nên hiện tượng đầy bụng, khó tiêu. Trong số những loại thực phẩm trên thì socola là thực phẩm kỵ nhất với người bệnh bởi chúng có chứa nhiều cafein. Đây là nguyên nhân gây khiến tình trạng đi ngoài ở bệnh nhân trở lên nặng nề hơn.

Ăn bánh ngọt nhiều có thể khiến bệnh nặng hơn

Đồ ăn cứng

Chúng khiến người bệnh khó tiêu hóa gây nên chứng chướng bụng và đầy hơi. Nếu dùng một thời gian dài thì những loại thức ăn này gây cọ xát với niêm mạc dạ dày gây dẫn đến những tổn thương. Điều này khiến tình trạng bệnh càng trở nên nguy hiểm hơn. Do đó, bạn hãy thay thế bằng những đồ ăn mềm hoặc chế biến dạng mềm giúp người bệnh dễ tiêu hóa hơn.

Thực phẩm làm tăng tình trạng sưng và viêm nhiễm

Tránh thực phẩm có thể làm tăng tình trạng sưng và viêm nhiễm trong đường tiêu hóa, chẳng hạn như thịt đỏ, thực phẩm chứa gluten (đối với những người có tình trạng cảm nhạy với gluten), và các loại thực phẩm có nhiều gia vị.

Thói quen ăn nhanh và ăn quá nhanh

Ăn quá nhanh hoặc ăn trong tình trạng căng thẳng có thể làm tăng triệu chứng của IBS. Hãy thường xuyên nhai thức ăn cẩn thận và ăn một cách chậm rãi.

6 thực phẩm vàng cho người bệnh đại tràng co thắt

Dưới đây là 6 thực phẩm cần thiết trong chế độ ăn uống dành cho bệnh đại tràng co thắt mà chúng ta không nên bỏ qua, cùng tìm hiểu nào!

Sữa chua

Sữa chua giúp bổ sung một lượng lợi khuẩn cho đường ruột giúp cải thiện tiêu hóa. Ngoài ra, sữa chua còn cung cấp lượng protein dồi dào cho cơ thể. Bổ sung sữa chua mỗi ngày giúp duy trì độ chắc khỏe của xương, nâng cao hệ miễn dịch cho cơ thể.

Sữa chua giúp hệ tiêu hóa luôn được khỏe mạnh

Mồng tơi

Có khả năng sinh nhiệt thấp, chất nhầy trong loại rau này giúp hấp thụ cholesterol từ thức ăn. Khi cholesterol nội và ngoại bị khóa hoạt tính sẽ bị đẩy ra ngoài qua phân. Lượng chất xơ trong rau mồng tơi giúp làm mềm phân, nhớt dễ đẩy ra ngoài ở dạng khuôn, mềm, không cứng khô. Do đó, dùng rau mồng tơi để chế biến các món ăn ngày hè rất có lợi cho đường ruột. Không chỉ giảm cảm giác khó chịu, đau bụng mà còn giúp phòng ngừa chứng táo bón, trĩ…khá hiệu quả.

Khoai lang

Lượng chất xơ và chất chống oxy hóa dồi dào trong khoai lang rất có lợi cho người bệnh viêm đại tràng co thắt. Chất xơ hòa tan giúp hấp thụ nước và làm mềm phân, giúp nhẹ bụng. Chất xơ giúp cải thiện táo bón hiệu quả.

Gạo lứt

Cung cấp chất xơ hòa tan cho cơ thể cùng các dưỡng chất khác như canxi, riboflavin (B2)… giúp cơ thể khỏe mạnh, tạo môi trường dinh dưỡng tốt cho vi khuẩn đường ruột. Các vitamin và khoáng chất cần thiết trong gạo lứt giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh. Bạn đừng quên bổ sung gạo lứt vào thực đơn hàng ngày giúp bữa ăn thêm phong phú, đa dạng.

Gạo lứt hỗ trợ hệ miễn dịch được khỏe mạnh

Đu đủ

Có chứa enzyme papain giúp tiêu thụ các protein giúp thức ăn và các dưỡng chất được tiêu hóa và hấp thu dễ dàng. Bên cạnh đó, đu đủ còn được coi như “vị thuốc” cải thiện táo bón và đại tràng co thắt hiệu quả.

Chuối

Chất xơ trong chuối giúp cân bằng cholesterol, ổn định huyết áp và khả năng chống viêm. Chúng giúp tạo môi trường thuận lợi cho lợi khuẩn phát triển, kích thích tiêu hóa, đẩy nhanh quá trình trao đổi chất đồng thời giảm cảm giác đau bụng, quặn thắt, đi ngoài ra máu.

Cách hạn chế đại tràng co thắt tái phát

Bên cạnh việc thực hiện một chế độ ăn uống phù hợp, người bệnh cần kết hợp với thói quen sinh hoạt lành mạnh nhằm hạn chế các tác hại do bệnh gây ra. Cụ thể:

• Ăn chậm nhai kỹ, ăn đúng giờ và đủ bữa. Không nên vừa ăn vừa nói chuyện hay xem tivi, không nên để bụng quá no hoặc quá đói.
• Tránh làm việc quá sức khiến bản thân phải đối mặt với căng thẳng, mệt mỏi, áp lực.
• Giữ tâm trạng thoải mái, lạc quan, có lối sống lành mạnh, tích cực.
• Sinh hoạt điều độ, ăn ngủ đúng giờ.
• Tích cực tập luyện thể thao giúp nâng cao sức khỏe, giải tỏa tâm trạng. Từ đó, giúp người bệnh tránh được các căng thẳng, lo âu.
• Nên massage bụng nhẹ nhàng khi thấy chướng bụng, sau khi ăn một thời gian giúp dạ dày hoạt động tốt hơn.

Ngoài ra người bệnh có thể bổ sung thêm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Tràng Phục Linh PLUS (nhãn đỏ) không chỉ chứa ImmuneGamma mà còn chứa 5-HTP (hoạt chất hóa học nội sinh) giúp giảm nhanh triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, đi ngoài phân sống, phân nát,...và ổn định thần kinh đại tràng.

Không những thế, Tràng Phục Linh PLUS còn được nghiên cứu và chứng minh tác dụng bởi Đại học Y Hà Nội, đồng thời là sản phẩm hiếm hoi của Việt Nam được Trường Y Keck, ĐH Nam California và PUBMED – trang thông tin Y khoa uy tín nhất thế giới của Hoa Kỳ – công nhận về tác dụng tái tạo, phục hồi niêm mạc và giảm co thắt đại tràng.

Chế độ ăn uống dành cho bệnh đại tràng co thắt có thể khác nhau ở mỗi người bệnh và còn phụ thuộc vào triệu chứng, tình trạng sức khỏe nữa. Do đó để bệnh được cải thiện sớm và hạn chế tái phát, tốt nhất hãy tới hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên gia để có lời khuyên bổ ích. Mặt khác khi đang quá trình điều trị mà triệu chứng ngày càng nặng, hãy tới cơ sở y tế nhanh nhất có thể để được thăm khám nhé.