Đại tràng co thắt có nguy hiểm không?

Co thắt đại tràng là tình trạng rối loạn chức năng tiêu hóa phổ biến, gây đau bụng, đầy hơi và rối loạn đại tiện kéo dài. Vậy bệnh này có thực sự nguy hiểm không và người mắc cần lưu ý điều gì?

Co thắt đại tràng là gì?

Co thắt đại tràng, hay còn gọi là hội chứng ruột kích thích (IBS), là một rối loạn chức năng của đại tràng mà không có tổn thương thực thể nào rõ rệt khi nội soi hay xét nghiệm. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng nhu động ruột hoạt động bất thường – lúc tăng co bóp, lúc giảm, gây ra cảm giác đau bụng, đầy hơi và thay đổi thói quen đại tiện (tiêu chảy, táo bón hoặc xen kẽ).

Khác với các bệnh viêm đại tràng có tổn thương niêm mạc, co thắt đại tràng chủ yếu liên quan đến sự mất cân bằng giữa hệ thần kinh ruột và não bộ. Người bệnh thường nhạy cảm quá mức với những kích thích nhẹ như ăn uống thất thường, thay đổi tâm lý, thời tiết hoặc thức ăn lạ.

Một số nguyên nhân thường gặp gây ra tình trạng co thắt đại tràng bao gồm:

• Căng thẳng, lo âu, stress kéo dài.
• Chế độ ăn uống không điều độ, nhiều thực phẩm khó tiêu.
• Rối loạn hệ vi sinh đường ruột, sử dụng kháng sinh kéo dài.
• Rối loạn trục thần kinh ruột – não, dẫn đến nhu động ruột mất kiểm soát.

Bệnh thường gặp ở người trưởng thành, đặc biệt là phụ nữ từ 20–50 tuổi, những người có công việc áp lực cao hoặc thói quen sinh hoạt thiếu điều độ.

Dấu hiệu nhận biết co thắt đại tràng

Co thắt đại tràng có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau tùy cơ địa từng người. Tuy không gây tổn thương thực thể ở ruột, nhưng các triệu chứng thường tái đi tái lại, kéo dài dai dẳng và ảnh hưởng rõ rệt đến chất lượng sống. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình giúp bạn nhận biết tình trạng này:

1. Đau bụng âm ỉ hoặc từng cơn quặn thắt

Người bệnh thường có cảm giác đau bụng lan tỏa ở vùng bụng dưới hoặc quanh rốn. Cơn đau có thể âm ỉ kéo dài hoặc co thắt từng đợt, đặc biệt xuất hiện sau ăn, khi lo âu hoặc vào buổi sáng. Điểm đặc trưng là cơn đau giảm rõ rệt sau khi đi ngoài hoặc xì hơi.

2. Rối loạn đại tiện

Đây là triệu chứng phổ biến, thể hiện ở tiêu chảy, táo bón hoặc xen kẽ cả hai. Một số người đi ngoài nhiều lần trong ngày, nhất là buổi sáng sớm hoặc sau khi ăn. Tình trạng này kéo dài khiến người bệnh mệt mỏi, căng thẳng và khó kiểm soát sinh hoạt cá nhân.

3. Đầy hơi, chướng bụng

Bụng thường xuyên căng tức, ậm ạch, nhất là sau khi ăn no hoặc ăn đồ lạ. Người bệnh có thể cảm thấy khó tiêu, buồn nôn nhẹ, kèm theo hiện tượng ợ hơi, xì hơi nhiều hơn bình thường.

☛ Tham khảo: Chữa đầy bụng theo dân gian

4. Tính chất phân bất thường

Phân thường mềm, nát, có nhầy, hoặc vón cục nhỏ như phân dê. Một số trường hợp có cảm giác đi ngoài chưa hết phân, phải vào nhà vệ sinh nhiều lần nhưng mỗi lần ra rất ít. Tuy nhiên, phân không có máu, giúp phân biệt với các bệnh lý như viêm loét đại tràng hay ung thư trực tràng.

5. Không có tổn thương thực thể

Khi nội soi đại tràng, kết quả thường không phát hiện tổn thương, loét hay khối u. Điều này chứng tỏ co thắt đại tràng là một rối loạn chức năng – tức bệnh biểu hiện triệu chứng rõ rệt nhưng không gây tổn hại cấu trúc đường ruột.

Co thắt đại tràng có nguy hiểm không?

Về bản chất, co thắt đại tràng không phải là bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng. Đây là một rối loạn chức năng của hệ tiêu hóa, không gây tổn thương thực thể lên niêm mạc ruột, không gây viêm loét, xuất huyết hay tiến triển thành ung thư đại tràng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là người bệnh có thể chủ quan.

1. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống

Dù không gây biến chứng nguy hiểm, nhưng các triệu chứng của co thắt đại tràng như đau bụng kéo dài, tiêu chảy – táo bón thất thường, đầy hơi, đi ngoài nhiều lần trong ngày… lại diễn ra dai dẳng và khó kiểm soát. Tình trạng này khiến người bệnh thường xuyên mệt mỏi, khó tập trung làm việc, ngại giao tiếp xã hội, ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt và tâm lý.

2. Dễ bị nhầm lẫn với bệnh lý nghiêm trọng khác

Các triệu chứng của co thắt đại tràng có nhiều điểm tương đồng với viêm đại tràng mãn tính, polyp hoặc ung thư đại trực tràng. Nếu người bệnh chỉ dựa vào cảm giác mà không thăm khám chuyên khoa, có thể bỏ sót bệnh lý thực thể nguy hiểm đang tiềm ẩn, đặc biệt ở người trên 50 tuổi hoặc có các dấu hiệu như sụt cân, đi ngoài ra máu.

3. Có thể tái phát nhiều lần nếu không điều trị đúng cách

Co thắt đại tràng là bệnh mạn tính, có xu hướng tái đi tái lại nếu người bệnh không thay đổi lối sống, ăn uống và kiểm soát tốt căng thẳng. Việc tự ý dùng thuốc hoặc chủ quan không điều trị sẽ khiến triệu chứng kéo dài và khó phục hồi về sau.

Tóm lại, co thắt đại tràng không nguy hiểm về mặt sinh mạng, nhưng không nên xem nhẹ. Nhận biết sớm, điều chỉnh lối sống và điều trị đúng cách là chìa khóa để kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa tái phát và tránh các rủi ro không mong muốn.

Làm gì khi bị co thắt đại tràng?

Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng co thắt đại tràng nếu không được kiểm soát tốt sẽ gây nhiều phiền toái kéo dài. Vì vậy, người bệnh cần chủ động điều chỉnh lối sống kết hợp với hướng dẫn chuyên môn để cải thiện triệu chứng và hạn chế tái phát. Dưới đây là những việc nên làm:

1. Chủ động đi khám khi có triệu chứng kéo dài

Nếu bạn gặp tình trạng đau bụng, rối loạn đại tiện, đầy hơi… lặp lại nhiều ngày không rõ nguyên nhân, hãy đi khám chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán chính xác. Nội soi đại tràng có thể giúp loại trừ các bệnh lý nguy hiểm khác như viêm loét, polyp hoặc ung thư.

2. Điều chỉnh chế độ ăn uống

• Ăn đúng giờ, không bỏ bữa, không ăn quá no hoặc quá đói.
• Hạn chế thực phẩm dễ gây kích thích đại tràng như đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ, rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas.
• Bổ sung chất xơ từ rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên cám một cách hợp lý để ổn định nhu động ruột.
• Uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ tiêu hóa.

3. Quản lý căng thẳng và nghỉ ngơi hợp lý

Căng thẳng là yếu tố kích hoạt và làm nặng thêm triệu chứng. Hãy dành thời gian thư giãn mỗi ngày, ngủ đủ giấc và giữ tâm lý thoải mái. Có thể tập thiền, yoga, đi bộ hoặc tham gia các hoạt động giúp giảm stress.

4. Không tự ý dùng thuốc kéo dài

Việc lạm dụng thuốc giảm đau, thuốc nhuận tràng hoặc kháng sinh không theo chỉ định có thể làm rối loạn hệ vi sinh đường ruột và khiến bệnh nặng thêm. Hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ nếu cần dùng thuốc hỗ trợ điều trị.

5. Kết hợp sử dụng sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược

Một số sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược, được nghiên cứu dành riêng cho người bị hội chứng ruột kích thích có thể giúp làm dịu co thắt, hỗ trợ phục hồi niêm mạc và cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên, cần chọn sản phẩm có uy tín và sử dụng theo hướng dẫn.

Co thắt đại tràng là một rối loạn chức năng tiêu hóa thường gặp, gây ra các triệu chứng khó chịu như đau bụng âm ỉ, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón kéo dài và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không kiểm soát tốt, bệnh có thể tái phát dai dẳng và gây nhiều phiền toái. Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và kiểm soát căng thẳng, người bệnh cũng có thể kết hợp sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ như Tràng Phục Linh PLUS – được nghiên cứu dành riêng cho người bị hội chứng ruột kích thích và viêm đại tràng co thắt, giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ phục hồi niêm mạc đại tràng một cách an toàn, hiệu quả.