Viêm đại tràng là căn bệnh ngày càng phổ biến, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống của nhiều người. Ngoài các phương pháp điều trị bằng thuốc tây, hiện nay nhiều người bắt đầu quan tâm đến các giải pháp hỗ trợ tự nhiên như men vi sinh và lợi khuẩn. Cùng tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết dưới đây.
Mục lục
Men vi sinh & lợi khuẩn là gì?
- Men vi sinh (Probiotics) là những vi khuẩn sống có lợi, khi được bổ sung với hàm lượng phù hợp sẽ mang lại lợi ích cho hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.
- Lợi khuẩn là thuật ngữ chỉ nhóm các vi sinh vật có lợi cho đường ruột, bao gồm cả men vi sinh.
Men vi sinh là một phần của lợi khuẩn, thường được sử dụng để bổ sung trực tiếp qua thực phẩm chức năng, sữa chua, viên uống hoặc bột hòa tan.
Tác dụng của men vi sinh với viêm đại tràng
Một số tác dụng chính của men vi sinh và lợi khuẩn với bệnh viêm đại tràng đã được nghiên cứu chứng minh cụ thể như:
Khôi phục hệ vi sinh đường ruột
Viêm đại tràng được xem là có mối liên hệ chặt chẽ với sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột (gut dysbiosis). Việc bổ sung men vi sinh giúp đưa thêm lợi khuẩn vào hệ tiêu hóa, từ đó cân bằng lại hệ vi sinh này. Một nghiên cứu được công bố trên World Journal of Gastroenterology (2014) chỉ ra rằng việc bổ sung Bifidobacterium và Lactobacillus có tác động tích cực đến sự đa dạng và ổn định hệ vi sinh ruột ở bệnh nhân viêm đại tràng mãn tính. Xem nghiên cứu
Ức chế vi khuẩn có hại
Men vi sinh sản sinh ra các acid hữu cơ như axit lactic và axit axetic, từ đó tạo môi trường pH thấp làm ức chế sự sinh sôi của các vi khuẩn gây hại. Theo một tổng quan nghiên cứu từ Frontiers in Microbiology (2015), Saccharomyces boulardii cho thấy khả năng ức chế vi khuẩn Clostridium difficile – một trong những tác nhân liên quan đến viêm đại tràng. Xem tại đây
Giảm triệu chứng tiêu hóa
Nhiều thử nghiệm lâm sàng đã ghi nhận sự giảm rõ rệt triệu chứng đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón ở người sử dụng men vi sinh đều đặn từ 4 – 8 tuần. Đặc biệt, một nghiên cứu tại Mỹ trên 200 bệnh nhân viêm đại tràng cho thấy việc dùng Lactobacillus plantarum 299v giúp cải thiện chất lượng sống rõ rệt. Tham khảo nghiên cứu
Hỗ trợ tái tạo niêm mạc ruột và điều hòa miễn dịch
Một số chủng men vi sinh không chỉ giúp cân bằng vi khuẩn mà còn kích thích tế bào miễn dịch tiết cytokine chống viêm, từ đó giảm phản ứng viêm mạn tính tại đại tràng. Một nghiên cứu trên tạp chí Gut (BMJ Publishing Group) cho thấy người dùng VSL#3 – một loại men vi sinh tổng hợp – có khả năng duy trì thời gian thuyên giảm viêm loét đại tràng lâu hơn so với giả dược. Đọc chi tiết tại đây
Bị viêm đại tràng có nên dùng men vi sinh không?
Câu trả lời là: Có, và nên dùng đúng cách. Khi bị viêm đại tràng, niêm mạc ruột bị tổn thương và hệ vi sinh trong đường ruột cũng bị mất cân bằng. Việc bổ sung men vi sinh và lợi khuẩn sẽ giúp khôi phục lại sự cân bằng này, từ đó cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ làm dịu tình trạng viêm.
Giúp kéo dài thời gian ổn định bệnh
Theo một phân tích tổng hợp của hơn 20 nghiên cứu trên tạp chí Alimentary Pharmacology & Therapeutics (2016) cho thấy, việc sử dụng men vi sinh có thể giúp kéo dài thời gian lui bệnh ở bệnh nhân viêm đại tràng loét. Đặc biệt, các chủng như VSL#3, E. coli Nissle 1917 tỏ ra hiệu quả tương đương thuốc duy trì Mesalazine.
Giảm triệu chứng khó chịu
Một nghiên cứu tại Anh (2015) cho thấy, việc sử dụng Bifidobacterium infantis trong 8 tuần giúp người bệnh giảm rõ rệt các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy và tình trạng viêm niêm mạc đại tràng. Xem nghiên cứu tại đây
An toàn và ít tác dụng phụ hơn thuốc tây
Men vi sinh là phương pháp hỗ trợ tự nhiên, không gây ảnh hưởng đến gan thận như một số thuốc kháng viêm đường ruột. Đồng thời, còn giúp phục hồi hệ vi sinh vật vốn bị suy giảm do dùng kháng sinh kéo dài.
Phù hợp với nhiều đối tượng
Theo Tổ chức Y học Dự phòng Châu Âu, men vi sinh nếu dùng đúng cách thì an toàn cho cả người cao tuổi, trẻ nhỏ và phụ nữ sau sinh.
Lưu ý khi dùng men vi sinh cho người viêm đại tràng
- Mặc dù men vi sinh có nhiều tác dụng tốt với hệ tiêu hóa, tuy nhiên không phải tất cả các loại men vi sinh đều phù hợp cho người viêm đại tràng. Cần lựa chọn sản phẩm có chứa chủng vi sinh được kiểm chứng lâm sàng.
- Nên tham khảo ý kiến bác sĩ, nhất là khi đang điều trị thuốc tây để tránh tương tác không mong muốn.
Cách dùng men vi sinh trong điều trị viêm đại tràng
Để men vi sinh phát huy hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị viêm đại tràng, người bệnh cần lưu ý những nguyên tắc sau:
Chọn đúng loại vi khuẩn có lợi
Không phải loại lợi khuẩn nào cũng hiệu quả với bệnh viêm đại tràng. Một số chủng đã được nghiên cứu và chứng minh có lợi gồm:
- Lactobacillus plantarum 299v
- Bifidobacterium infantis
- Saccharomyces boulardii
- coli Nissle 1917
- VSL#3 (tổ hợp nhiều chủng)
Các chủng này có khả năng sống sót qua môi trường axit dạ dày và đến được ruột để hoạt động hiệu quả.
Dùng đủ liều mới có hiệu quả
Đa phần các nghiên cứu cho thấy người bệnh cần dùng ít nhất từ 1 đến 10 tỷ CFU (đơn vị lợi khuẩn sống) mỗi ngày để có tác động rõ rệt.
Chủng VSL#3 thường được khuyên dùng 450 – 900 tỷ CFU/ngày trong giai đoạn điều trị tích cực.
Uống đúng thời điểm
- Tốt nhất nên uống khi bụng đói hoặc trước ăn 30 phút, giúp lợi khuẩn không bị tiêu diệt bởi dịch dạ dày.
- Tránh uống cùng lúc với thuốc kháng sinh. Nếu đang dùng kháng sinh, nên uống men vi sinh cách khoảng 2 – 3 giờ để lợi khuẩn không bị “tiêu diệt nhầm”.
Kết hợp thêm Prebiotics (chất xơ nuôi lợi khuẩn)
Prebiotics là “thức ăn” giúp lợi khuẩn phát triển. Một số thực phẩm giàu Prebiotics gồm:
- Chuối xanh, măng tây, yến mạch
- Tỏi, hành tây, atisô
Bạn cũng có thể chọn sản phẩm kết hợp Probiotics và Prebiotics (được gọi là Synbiotics) giúp tăng hiệu quả điều trị.
Kiên trì sử dụng từ 4–8 tuần
Việc bổ sung men vi sinh không có tác dụng ngay lập tức. Các nghiên cứu cho thấy cần ít nhất 1 tháng để hệ vi sinh trong ruột ổn định và triệu chứng cải thiện rõ rệt.
Bảo quản sản phẩm đúng cách
Một số loại men vi sinh rất nhạy cảm với nhiệt độ và độ ẩm. Vì vậy, trong quá trình sử dụng người bệnh cần bảo quản đúng cách, cất giữ nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp.
Lưu ý khi sử dụng men vi sinh cho người viêm đại tràng
Việc sử dụng men vi sinh và lợi khuẩn tuy mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh viêm đại tràng, nhưng để đảm bảo hiệu quả tối ưu và tránh tác dụng phụ không mong muốn, cần lưu ý những vấn đề sau:
Tư vấn bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng
Mỗi bệnh nhân viêm đại tràng có cơ địa và tình trạng bệnh lý khác nhau. Việc dùng men vi sinh cần được chỉ định cụ thể, đặc biệt khi đang điều trị bằng thuốc tây như kháng sinh, corticosteroid, hoặc thuốc ức chế miễn dịch.
Không dùng men vi sinh thay thế thuốc điều trị chính
Men vi sinh là liệu pháp hỗ trợ, giúp cải thiện triệu chứng và phục hồi hệ vi sinh đường ruột chứ không có tác dụng điều trị nguyên nhân gốc rễ như thuốc đặc trị. Tự ý ngưng thuốc để dùng men vi sinh có thể làm bệnh trở nặng hoặc tái phát.
Bảo đảm về nguồn gốc và chất lượng sản phẩm
- Ưu tiên các sản phẩm có chứng nhận an toàn từ cơ quan y tế uy tín (FDA, EMA…). Tránh các sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc, nhãn mác không minh bạch.
- Nên chọn sản phẩm có liệt kê rõ ràng chủng vi sinh, hàm lượng CFU, ngày sản xuất – hết hạn và hướng dẫn bảo quản cụ thể.
Không dùng sản phẩm đã hết hạn
Vi sinh vật rất nhạy cảm với nhiệt độ của môi trường thay đổi. Nếu bảo quản không đúng có thể làm lợi khuẩn chết, dẫn đến không còn tác dụng hoặc gây rối loạn tiêu hóa thêm.
Không sử dụng nếu có biểu hiện bất thường
Trong một số trường hợp hiếm, người dùng có thể gặp triệu chứng như chướng bụng, đầy hơi, tiêu chảy nhẹ khi mới dùng. Nếu tình trạng kéo dài hoặc có phản ứng lạ, cần ngưng ngay và liên hệ cơ sở y tế.
Không dùng cho người suy giảm miễn dịch mà không có chỉ định
Các bệnh nhân ghép tạng, ung thư đang hóa trị, suy giảm miễn dịch nặng cần có sự giám sát y tế nếu muốn dùng men vi sinh vì nguy cơ nhiễm khuẩn cơ hội tuy hiếm nhưng đã được ghi nhận. (Tham khảo: EFSA Scientific Opinion 2020 )
🔹🔹🔹Ưu đãi đặc biệt từ 10/6 đến 30/6, tích mới 8 điểm Tràng Phục Linh PLUS nhận ngay 1 hộp Đông Trùng Hạ Thảo 20 viên trị giá 600.000đ ➠ Cách thức nhận quà vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn của tem tích điểm có trên vỏ hộp. Chi tiết ưu đãi liên hệ 1800 1506. |
