Viêm đại tràng thể lỏng – Triệu chứng, nguyên nhân & cách điều trị

Viêm đại tràng kèm tiêu chảy (viêm đại tràng thể lỏng) là một trong những chứng bệnh đường tiêu hóa phổ biến nhất hiện nay.  Do đi ngoài phân lỏng nhiều lần, nên cơ thể người bệnh dễ lâm vào tình trạng mất nước, dẫn đến suy kiệt, sức khỏe giảm sút trầm trọng. Vậy, làm sao để nhận biết đúng viêm đại tràng tiêu chảy và đâu là cách điều trị bệnh? Cùng xem chi tiết giải đáp trong bài viết sau đây.

Viêm đại tràng thể lỏng (kèm tiêu chảy) là gì?

Viêm đại tràng có nhiều thể khác nhau, mỗi thể bệnh lại có những triệu chứng nổi bật khác nhau, giống với tên gọi của nó.như là:

• Viêm đại tràng thể lỏng
• Viêm đại tràng thể táo
• Viêm đại tràng thể lỏng, táo xen kẽ

Nói đúng hơn, viêm đại tràng thể lỏng xảy ra chủ yếu ở những bệnh nhân bị viêm đại tràng mãn tính lâu năm, hay người ta còn gọi là hội chứng ruột kích thích thể tiêu chảy (IBS-D).

Viêm đại tràng thể lỏng là một dạng rối loạn chức năng đại tràng, đặc trưng bởi tình trạng bị đi ngoài tiêu chảy mãn tính, đi ngoài nhiều lần trong ngày, đặc biệt sau khi ăn. Bệnh thường không nguy hiểm ngay lập tức nhưng lâu dài sẽ gây sút đề kháng, suy nhược cơ thể.

☛ Tìm hiểu chi tiết: 6 biến chứng nguy hiểm của viêm đại tràng

Nguyên nhân viêm đại tràng thể lỏng (kèm tiêu chảy)

Viêm đại tràng thể lỏng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Dưới đây là những nhóm nguyên nhân phổ biến nhất:

• Chế độ ăn uống không hợp lý: Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm đại tràng. Ăn quá nhiều thực phẩm chứa dầu mỡ, cay nóng, đồ ăn nhanh, thức ăn để lâu, không đảm bảo vệ sinh sẽ dễ làm tổn thương niêm mạc ruột và gây ra phản ứng viêm.
• Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa: Do ăn phải thức ăn nhiễm khuẩn, nước uống không sạch, hoặc do tiếp xúc với vi khuẩn từ môi trường. Những loại vi khuẩn như E. coli, Salmonella, hoặc ký sinh trùng như Giardia lamblia đều có thể là thủ phạm.
• Rối loạn hệ vi sinh đường ruột: Việc sử dụng kháng sinh không đúng cách làm mất cân bằng hệ vi khuẩn có lợi trong ruột, từ đó tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây hại phát triển và gây viêm đại tràng.
• Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm: Một số người có cơ địa nhạy cảm với lactose trong sữa, gluten trong lúa mì hoặc các loại hải sản… khiến đại tràng bị kích ứng mạnh, gây viêm và tiêu chảy kéo dài.
• Căng thẳng tâm lý kéo dài: Stress, lo âu, mất ngủ thường xuyên sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hệ thần kinh ruột – nơi điều tiết chức năng tiêu hóa. Điều này khiến hệ tiêu hóa rối loạn, ruột tăng co bóp bất thường, dễ dẫn đến viêm đại tràng thể lỏng.
• Bệnh lý tự miễn hoặc viêm đại tràng mãn tính: Một số trường hợp viêm đại tràng thể lỏng có liên quan đến bệnh lý nền như viêm loét đại tràng, Crohn’s disease – những bệnh lý này khiến đại tràng bị viêm kéo dài và tái phát nhiều lần.

Hiểu rõ nguyên nhân của viêm đại tràng thể lỏng (kèm tiêu chảy) sẽ giúp người bệnh điều trị đúng hướng và ngăn chặn tái phát hiệu quả hơn.

Các triệu chứng của viêm đại tràng thể lỏng

Viêm đại tràng thể lỏng có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, trong đó điển hình nhất là:

• Đau bụng: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất và thường là cơ sở để chẩn đoán bệnh. Bình thường, hệ thần kinh ruột và não sẽ phối hợp với nhau nhịp nhàng để điều khiển tiêu hóa. Nhưng khi bị viêm đại tràng, các tín hiệu truyền từ não đến ruột có thể bị rối loạn, làm ruột co bóp không đều, gây ra cảm giác đau. Cơn đau thường tập trung ở vùng bụng dưới, có thể âm ỉ hoặc dữ dội, và thường giảm sau khi đi vệ sinh hoặc tránh được thức ăn gây kích ứng.
• Tiêu chảy kéo dài: Người bệnh có thể đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng, thậm chí toàn nước, đôi khi có lẫn chất nhầy hoặc máu. Một số nghiên cứu cho thấy người bệnh có thể đi tiêu hơn 5 lần/ngày, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và gây nguy cơ mất nước, mệt mỏi.
• Triệu chứng đi kèm khác:
  • Đầy bụng, chướng hơi: Gặp ở khoảng 80% người bệnh viêm đại tràng mãn tính.
  • Buồn nôn, ăn không ngon.
  • Khó ngủ, mất ngủ do cảm giác khó chịu vùng bụng.
  • Cơ thể mệt mỏi, xanh xao, sụt cân.
  • Dễ cáu gắt, thay đổi tính cách – do hormone căng thẳng tăng cao.
  • Một số người còn gặp tình trạng đi tiểu không hết, rối loạn tiểu tiện nhẹ.

Cách điều trị viêm đại tràng kèm tiêu chảy

Việc điều trị viêm đại tràng thể lỏng là một quá trình lâu dài, đòi hỏi người bệnh cần kiên trì và kết hợp thay đổi giữa chế độ ăn uống, sinh hoạt, uống thuốc hợp lý để đạt kết quả cao nhất.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

• Ăn thực phẩm dễ tiêu: Ưu tiên cháo, cơm mềm, rau củ luộc kỹ, thịt nạc, cá hấp.
• Tránh thức ăn gây kích ứng: Loại bỏ đồ cay nóng, dầu mỡ, nước có gas, bia rượu và các thực phẩm lên men.
• Không dùng sữa nếu không dung nạp lactose: Nhiều người bị viêm đại tràng thể lỏng nhạy cảm với sữa và các sản phẩm từ sữa.
• Ăn chia nhỏ bữa: Thay vì 3 bữa chính, chia thành 5–6 bữa nhỏ để giảm áp lực lên đường tiêu hóa.

☛ Tham khảo đầy đủ: Bị viêm đại tràng nên ăn gì, kiêng gì?

Bổ sung lợi khuẩn (Probiotics)

• Giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa, giảm tiêu chảy và hạn chế vi khuẩn có hại phát triển.
• Có thể dùng từ thực phẩm như sữa chua không đường, men vi sinh dạng viên, bột.

Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định

• Thuốc chống tiêu chảy: Dùng ngắn hạn để kiểm soát triệu chứng (ví dụ: loperamide), không dùng kéo dài.
• Thuốc chống viêm ruột: Như mesalazine hoặc corticosteroid với các trường hợp nặng hoặc mãn tính.
• Kháng sinh đường ruột: Nếu có dấu hiệu nhiễm khuẩn rõ ràng.
• Thuốc giảm co thắt: Giúp giảm đau bụng và co thắt ruột.
• Luôn tuân thủ đơn thuốc từ bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa.

Quản lý căng thẳng và lối sống

• Giữ tinh thần tích cực: Tập yoga, thiền, nghe nhạc thư giãn, tránh làm việc quá sức.
• Vận động nhẹ nhàng hằng ngày: Như đi bộ, đạp xe để tăng nhu động ruột.
• Ngủ đủ giấc, đúng giờ: Giúp hệ tiêu hóa được nghỉ ngơi, hồi phục tốt hơn.

Khám định kỳ và theo dõi chuyên khoa

Nếu triệu chứng kéo dài trên 2 tuần hoặc tái phát nhiều lần, cần khám bác sĩ chuyên khoa để nội soi đại tràng, xét nghiệm phân, và có phác đồ điều trị cá nhân hóa.

☛ Tham khảo đầy đủ: Bị viêm đại tràng khi nào cần đi khám?

Một số bài thuốc dân gian chữa viêm đại tràng thể lỏng

Để các triệu chứng của viêm đại tràng thể lỏng nhanh cải thiện, người bệnh có thể tham khảo thêm để áp dụng các bài thuốc dân gian quen thuộc để thực hiện tại nhà.

Bài thuốc từ lá ổi

Lá ổi có tính sát trùng, kháng khuẩn tốt, tiêu diệt những vi khuẩn gây hại trong đường ruột để cân bằng hệ vi sinh. Vì thế, nó thường được dùng làm bài thuốc trị các chứng liên quan tới rối loạn tiêu hóa. Đối với những người bị viêm đại tràng thể lỏng, các bạn có thể áp dụng theo những cách sau:

Cách 1:

• Búp ổi 20g
• Vỏ măng cụt 20g
• Gạo rang 20g
• Gừng nướng 10g

Đem rửa sạch từng búp ổi, sau đó cho tất cả nguyên liệu này vào nồi, chế thêm lượng nước vừa đủ, sau khi nước sôi khoảng 5 – 10 phút thì tắt bếp. Dùng nước này để uống hằng ngày.

Cách 2:

• Búp ổi 20g
• Vỏ quýt khô 10g
• Gừng nướng chín 10g

Rửa sạch búp ổi, cắt nhỏ các nguyên liệu này, cho vào nồi và đổ thêm 400ml nước, sắc kỹ cho tới khi nước chỉ còn 1/4 thì chắt ra để uống. Chi làm 2 phần uống trong ngày.

Cách 3:

• Búp ổi 20g
• Củ sả 16g
• Củ riềng 8g

Búp ổi rửa sạch, sả cắt khúc nhỏ, riềng rửa sạch rồi đập dập.

Cho tất cả vào ấm và sắc kỹ với khoảng 400ml nước. Cho đến khi nước cạn còn 1/3 thì tắt bếp. Chia làm 2 phần nước uống trong ngày.

Bài thuốc từ lá mơ lông

Lá mơ lông là một loại thảo dược dân gian được sử dụng để chữa rất nhiều bệnh, trong đó có tiêu chảy. Chính vì thế, người ta hay ăn kèm loại lá này với một số món ăn để vừa gia tăng thêm vị ngon cho món ăn lại có thể chống tiêu chảy.

Hướng dẫn:

Lấy một nắm lá mơ lông, sau đó rửa sạch, thái chỉ nhỏ, cho lá mơ lông vào bát và khuấy đều với 1 hoặc 2 quả trứng gà. Sau đó đem đi nước hoặc hấp cách thủy. Bạn nên ăn món này 2 lần/ngày để cải thiện bệnh.

Lưu ý: Không nên chiên trứng với lá mơ lông vì dầu mỡ không tốt cho người bị tiêu chảy và đại tràng.

Bài thuốc từ cây nhót

Theo kinh nghiệm dân gian, dùng lá nhót chữa tiêu chảy đơn giản mà hiệu quả.

Hướng dẫn:

Lấy lá nhót tươi (20 – 30g) hoặc lá nhót khô (6 – 12g) đem thái nhỏ, sau vàng, cho vào ấm sắc với 400ml nước sắc còn 100ml chia làm 2 lần uống hết trong ngày.

☛ Tham khảo đầy đủ: Tổng Hợp Các Cây Thuốc Nam Chữa Viêm Đại Tràng

🔹🔹🔹Để giúp Khách hàng vừa dễ dàng nhận biết hàng chính hãng, vừa tiết kiệm chi phí, Tràng Phục Linh PLUS có chương trình tích đủ 6 điểm tặng 1 hộp 20 viên trị giá 195.000. ➠ Cách thức nhận quà vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn của tem tích điểm có trên vỏ hộp